ایجاد هوشهیجانی در گروهها
قسمت سوم
تاریخ انتشار : مارس 2001
منتشر شده در مجله کسبوکار هاروارد
کار کردن با احساسات در خارج از گروه
جیم آهی کشید تیم «باگز» دوباره آنجا بودند آیا آنها به این فکر نمیکردند که هر بار که به خاطر بهرهوری چشمگیر خود را جشن میگیرند و غرق در شادی هستند بخشهای دیگر سازمان باید بهای آن را میپرداخت .
این دفعه آنها تصمیم گرفته بودند با اتکا به هوش مدیریتی خود مسئولیت تأمین یک قطعه را که سازمان به آن نیاز داشت را به عهده بگیرند تعویض نکردن ماشین به معنای این بود که هیچ ماشینی متوقف نخواهد شد و پایین آوردن هزینههای گزاف برای هر واحد تولیدی خواهد بود اما در عوض دیگر تیمهای زیر دست با انبوهی از کالاهایی روبرو میشوند که روی سرشان خراب شده و به آن نیز نیاز نداشتند و باید نگران کمبودهای دیگر باشند جیم بدون رضایت قلبی مجبور شد به گروه باگز یا همان گروه مزاحمها سر بزند آنها اصلاً با انتقاد کردن موافق نبودند چنین به نظر میآمد که خود را عاری از هر عیب میبینند و بقیه تلاش میکنند آنها را بد جلوه دهند جیم به این فکر میکرد که دلیل این اسم که روی خود گذاشتهاند چیست؟ بیشتر به یک شوخی داخل سازمانی شباهت داشت و چقدر بد که دیگران متوجه این مورد نشدهاند .
آخرین نوع هوش هیجانی که تیمی با عملکرد بالا باید از آن برخوردار باشد ،به روابطش با خارج از گروه مربوط میشود درست به همان شکل که اعضای گروه باید مواظب احساسات خود و گروه باشند گروهها نیز باید به احساسات افراد هم به درون و هم به بیرون متوجه باشند اما در مورد گروه «باگز »اینطور نبود آنها به صورت یک گروه که فقط به احساسات نزدیکان خود اهمیت میدادند بودند و به احساسات و نیازهای سایر گروهها و تیمهای دیگر سازمان فکر نمیکردند .
بعضی از تیمها میتوانند به خوبی هنجارهایی را به وجود بیاورند که در آگاهی دادن آنها نسبت به گروههای سازمانی بزرگ مفید باشند یک روش ممکن آن است که عضوی از اعضای گروه به عنوان رابط با بخشها یا حوزههای ذینفع را تعیین کنیم تیمها معمولاً از اعضایی تشکیل میشوند که در بخشهای مختلف سازمان کار کردهاند و با آن آشنایی دارند بنابراین به صورت معمول دیدگاههای بخشهای مختلف را با خود میآورند و باید که تیمها کارایی بیشتری داشته باشند یکی از تیمهایی که مورد تحقیق قرار دادیم متوجه شدیم که نظرات سندیکاهای کارگری اهمیت زیادی دارد در نتیجه یکی از اعضای گروه منابع انسانی مأمور شد راههای مناسب برای منصوب کردن یکی از اعضا را در گروه اتحادیه بررسی کند با خبر بودن از دیدگاههای بین گروهی در موقعیتی که کار تیم بر کار دیگران تأثیر بسزایی دارد اهمیت ویژهای دارد برای نمونه از تیمی درخواست میشود که شبکه اینترنت برای برطرف کردن نیازهای افراد را پایهریزی کند گاهی ما شاهد مواردی هستیم که در آن تیمها شیفته راهحل خود هستند وقتی میبینند دیگران به شور و اشتیاق آنها علاقهای نشان نمیدهند شگفتزده میشوند .
در تحقیقات ما از تیمهایی که هوش هیجانی بالایی داشتند به این نتیجه رسیدیم که آنها به قدری با محیط سازمانی خود هماهنگ هستند که به آسانی میتوانند نیازهای خود را عنوان کنند و به موفقیتهایی دست یابند برای مثال یکی از تیمهای کمپانی فرآوری مواد شیمیایی کوسا برای تجهیزات تولیدی خود به قطعهای نیاز داشت اما از نظر مدیریت خرید این قطعه چندان ضرورتی نداشت تیم میدانست که تصمیم گیران هنوز حاضر نیستند اظهار نظر کنند تصمیم گرفت اطلاعرسانی در مورد این ماشینها را انجام دهد و توانست مدیران ارشد را قانع کند که خرید این ماشین باعث ایمنی کارمندان ضمن کار کردن است در جلسه ایمنی کارخانه که مدیران بالا مقام در آن شرکت داشتند بر این مورد تأکید شد که تجهیزاتی که درخواست کردهاند ریسک صدمه رساندن به کارگران را در ضمن کار کم میکند و چند هفته بعد آنها به خواسته خود رسیدند .
گاهی باید تیمها به طور خاصی از نیازها و احساسات گروههای دیگر سازمان با خبر باشند ما با یک کمپانی تکنولوژی اطلاعات کار کردیم که مهندسان نرمافزار جدا از مهندسان سختافزار برای رسیدن به یک هدف مشترک کار میکردند هدفشان پردازش سریعتر و خرابی کمتر بود هر یک از تیمها به طور مستقل میتوانست به هدف نزدیک شود ولی هنگامی که یکی از رهبران تیم سختافزار روش خود را تغییر داد و تصمیم گرفت با مهندسان نرمافزار رابطه کاری برقرار کند پیشرفت کاری آنها ۲۰ درصد تا ۴۰ درصد افزایش پیدا کرد .
به دست آوردن نتایج مطلوب باید فقط در گروه به وجود آوردن هنجارهایی دانست که مشوق گروه در شناخت و پذیرش احساسات و نیازهای گروههای دیگر است با جستجو کردن در یکی از بخشهای ای ام پی شاهد هنجارهای مثبت آگاهی بین تیمی بودیم هر یک از تیمهای تولیدی مسئول یک مرحله در فرایند تولید بودند برای تولید به موقع محصول به هم نیازمند بودند رهبران تیم برای آگاهی از نیازهای تیمها و منابع و زمان تحویل کار هر روز صبح با هم جلسه برگزار میکردند اگر تیمی به هر دلیلی نتوانسته بود کارش را به موقع انجام دهد تیم دیگر به روش دوستانه آنها را یاری میکرد تا کارها به موقع انجام شود این همدلی روابط بین آنها را تقویت میکرد
اغلب نمونههایی که در اینجا بیان شد تیمهایی را نشان میداد که نه تنها از نیازها و نقطه نظرات تیمهای دیگر با اطلاع بودند بلکه به راحتی بر آنها تأثیر میگذاشتند این توانایی تنظیم احساسات در سطح بین گروهی نوعی مهارت اجتماعی است که برای هوش هیجانی از اهمیت خاص برخوردار است این تواناییها به دست نمیآید مگر اینکه توسعه روابط خارجی و کسب اعتماد دیگر افراد و اختیار کردن نقش سفیر به جای منزوی بودن را داشته باشید .
ما در شرکت تولیدی کوسا یک تیم را مشاهده کردیم که مهارتهای اجتماعی بسیار بالایی داشت تیم به درستی تشخیص داده بود که هنگام بروز مشکلات در کارخانه تیم نگهداری مسئولیتهای زیاد دارد و سرش بسیار شلوغ میباشد اگر بخواهیم شرایط را یکسان در نظر بگیریم چه چیزی موجب میشد که تیم نگهداری به مشکلات این گروه تولیدی اولویت بدهد؟ تیم تولیدی با تشخیص اینکه داشتن روابط خوب عامل مهمی میتواند در این زمینه باشد بیشتر تلاش کرده بود که پیوندهای خوبی با افراد تیم نگهداری ایجاد کند برای مثال در یک بازه زمانی تیم تولیدی جهت تقدیر و تشکر از تیم نگهداری این تیم را برای دریافت جایزه( تیم فصل )انتخاب کرد و سعی کرد تمام نامهنگاریها را و تعریف و تمجیدها را به صورت پنهانی انجام دهد زیر را میخواست در بردن جایزه به آنها کمک کند روابط خوب بین تیم تولیدی و تیم نگهداری باعث شد که تیم تولیدی برترین تولیدکننده کارخانه شود .
ایجاد هنجار برای سه سطح هوش
هوش هیجانی گروه به یک سری کارهای مربوط میشود که این کارها تغییرات بسیار زیادی در عملکرد گروه ایجاد میکند اصلاً قضیه این نیست که اعضای تیم باید برای یک پروژه فوری تا صبح کار کنند بلکه قضیه این است که به خاطر این کار باید از اعضای گروه تشکر کرد و اصلاً قضیه این نیست که باید در خصوص ایدهای به بحث عمیق بپردازیم بلکه باید از عضوی که حرفش را بیان نمیکند نیز نظرش را پرسید و موضوع به هماهنگی عدم نقش و اینکه همه اعضا همدیگر را دوست داشته باشند مربوط نیست موضوع این است که وقتی هماهنگی بین اعضای واقعی نباشد و ناراحتیها ابراز نمیشود باید واقعیتها را بپذیریم و با احترام با همدیگر صحبت کنیم جدول زیر به طور خلاصه برخی از کارهای کوچکی را ذکر میکند که گروه میتواند با انجام دادن راهحلهایی به وجود آورنده هوش هیجانی گروه را در خود ایجاد کند
بین گروه | گروه | فرد |
|
| راهحلهایی که ما را از احساس هم آگاه میکند |
تفاهم سازمانی به نگرانیها و نیازهای دیگران در سازمان توجه کنید بررسی کنید چه کسانی بر توانایی تیم در به دست آوردن اهداف بهتر تأثیر میگذارد در مورد فرهنگ و سیاست سازمان با هم بحث و گفتوگو کنید پرسوجو کنید آیا نظرات پیشنهادی تیم با فرهنگ و سیاست سازمان همخوانی دارد یا نه ؟ | خودارزیابی میکنیم برنامهریزی جهت اثربخشی تیم اهداف قابلسنجش برای کار و فرآیند تعیین کنید و سپس آنها را اندازهگیری کند اگر بدخلقی در گروه اتفاق میافتد آن را بپذیرید و در مورد آن بحث کنید احساس خود را از آنچه در گروه اتفاق میافتد ابراز کنید به اعضای گروه اجازه دهید کنترل فرآیند را اعلام کنند | تفاهم بین فردی 1- برای آشنا شدن بیشتر دور از محیطهای و مسائل کاری با هم وقت بگذارید در شروع جلسه با رفتار گرم از هم استقبال کنید فرض را بر این بگذارید که رفتاری غیرمعقول روی داده دلیل آن را پیدا کنید در مورد آن سؤال و جواب کنید و از انتسابات منفی خودداری کنید به همتیمیهای خود در مورد تفکرات خود توضیح دهید و اینکه چه احساسی دارید |
|
| درک کردن دیدگاه دیگران بپرسید آیا همه با آنچه دیگران تصمیم گرفتهاند موافق هستند نظر اعضایی که ساکت هستند را نیز بپرسید در مورد تصمیماتی که به سرعت گرفته میشود شک کنید در گروه مخالف نیز یک مدیر بگمارید |
بین گروه | گروه | فرد |
|
| هنجارهایی که به تنظیم احساسات کمک میکنند |
ایجاد روابط بیرونی 1-فرصتهایی برای شبکهسازی و تعامل ایجاد کنید 2-درباره نیاز تیمهای دیگر را پرسوجو کنید 3-از تیمهای دیگر حمایت کنید 4-اگر کسانی هستند که در کارهایی که شما انجام میدهید ذینفع هستند حتی آنها را نیز به جلسات دعوت کنید | منابعی برای کار با احساسات به وجود آورید 1-برای مسائل دشواری وقت بگذارید و به احساسات آنها توجه کنید 2-راهحلهایی خلاق و کوتاه برای پذیرفتن احساسات و ابزارهایی برای آن پیدا کنید 3-راهحلهایی سرگرمکننده برای از بین بردن استرس و تنش به وجود آورید 4-اعلام کنید که احساسات اعضا مورد توجه شما نیز هست ایجاد محیطی مثبت به تیم روحیه بدهید تا در مقابل مشکل قوی باشند خوشبین باشید برای مثال بگویید ما از عهده هر مشکلی برمیآییم یا اینکه چیزی نمیتواند مانع ما شود 2-تمامی حواس خود را در آنچه تحت کنترل شما است متمرکز کنید 3- به اعضا مأموریت مهم و مثبت گروه را یادآوری کنید 4-به آنها یادآوری کنید که چطور توانستهاند از پس مشکلات تیمی برآیند 5-تمام توان و توجه خود را بر حل مسائل بگذارید و نه اینکه به دنبال مقصر باشید مسائل را به شیوه مبتکرانه حل کند 1-مشکلات را پیش از آنکه ظاهر شوند پیشبینی کنید و آنها را حل کنید 2-برای شناخت و کسب آنچه برای اثربخش بودن به آن نیاز دارید پیشقدم باشید 3-اگر دیگران شما را همراهی نکردند خودتان کار را انجام دهید و به خودتان متکی باشید نه به دیگران | رو در رویی 1-اصول اساسی و رفتاری را تنظیم و از آن برای مشخص کردن بر رفتارهای نادرست استفاده میکنند 2-اعضایی که بر اساس رفتارهایی شرکت رفتار نمیکنند را مخاطب قرار دهید 3-وسایل طنزآمیز برای رفتارها طراحی کنید و شوخی و بذلهگویی را تقویت کنید دلسوزی 1- اعضا را مورد حمایت قرار دهید انعطافپذیر باشید و از آنها حمایت عاطفی کنید 2-نقشهای خوبی را در گروه اعضا ایفا میکنند را تأیید کنید بهطور کل بدانید قابلاحترام هستید - 3- در مقابل حملات از اعضا حمایت کنید 4 -به تفاوت دیدگاهها احترام بگذارید 5- با تحقیر و توهین با اعضا بر خورد نکنید |
Creating emotional intelligence in group
part 3
Publishion date: March 2001
Published in Harvard Bussiness Journal
ترجمه و تدوین از وبسایت شخصی دکتر سعید سعیدیپور
انتشار مطالب فقط با ذکر منبع این وبسایت مجاز است.