سری مصاحبه با رهبران موفق
مصاحبه با فیل نایت
بنیان‌گذار و از مدیران برجسته و بازنشسته شرکت نایکی
قسمت سوم
منتشر شده در مجله کسب‌و‌کار هاروارد
نویسنده: مردی به اسم تایگر وودز پیدا شد و شما تقریباً برای اوایل زندگی حرفه‌ایش با او قرارداد امضا کردید. آیا راضی کردن او به این کار سخت نبود؟
نایت: می‌دانستیم تایگر وودز سابقه طولانی‌ای دارد. او در یک دوره ۶ ساله، از حدود ۱۵ سالگی تا ۲۰ سالگی، سه بار برنده مسابقات جوانان ایالات‌متحده شده بود و بعد هم سه بار مسابقات آماتوری ایالات‌متحده را برد. او گاهی در منطقه پورتلند بازی می‌کرد و ما همیشه او را با پدرش به ناهار دعوت می‌کردیم. فکر می‌کنم احتمالاً حدود ۳ سال روی این موضوع کار کردیم تا بالاخره با او قرارداد بستیم.
نویسنده: وقتی با او قرارداد بستید، او دیگر فقط کفش‌های شما را می‌پوشید. شما کار تولید وسایل گلف را هم شروع کردید، اما الآن دیگر این کار را نمی‌کنید. آیا علتش این بود که می‌خواستید فقط روی تولید کفش تمرکز کنید؟
نایت: معادله خیلی ساده‌ای می‌باشد. ما ۲۰ سال روی وسایل و توپ ضرر دادیم و فهمیدیم سال بعد هم اوضاع فرقی نخواهد کرد.
نویسنده: برای مدتی لباس اسپرت هم تولید می‌کردید. بعد تصمیم گرفتید کفش ورزشی را به نوعی کفش اسپرت تبدیل کنید. آیا این کار موفق بود؟
نایت: بله. تولید پیراهن اسپرت و کفش و لباس غیرورزشی همچنان بخش عمده‌ای از کار ما می‌باشد.
نویسنده: به عبارت دیگر، محصولاتتان فقط برای ورزشکارها نیست. در حال حاضر سعی می‌کنید کفش طراحی کنید و مدتی است که این کار را برای کسانی که آن‌ها را به عنوان کفش راحتی می‌پوشند شروع کرده‌اید. از اینکه مردم با کت و شلوار کفش شما را می‌پوشند خوشتان می‌آید؟ (نشان می‌دهد که با لباسش کفش نایک پوشیده است.)
نایت: خیلی بهتان می‌آید.
نویسنده: هیچ‌وقت کفش دیگری به جز نایک پوشیده‌اید؟
نایت: خیر.
نویسنده: یعنی لباس مخصوص میهمانی خود را هم همراه کفش نایک می‌پوشید؟
نایت: کفش نایک مشکی می‌پوشم.
نویسنده: حالا اجازه دهید از بسکتبال بپرسم. شما مایکل جردن بسکتبالیست را می‌شناسید؟
نایت: بله، اسمش را شنیده‌ام.
نویسنده: آیا امضای قرارداد همکاری با او کار دشواری بود؟ چرا کفش‌های او آن‌قدر موفق بودند؟آیا کفش‌های او موفق‌ترین کفش در دنیای ورزش بوده است؟
نایت: علت دشوار بودن امضای قرارداد با او این بود که همه خواهان همکاری با او بودند.
نویسنده: آیا او به خاطر خود شما همکاری را پذیرفت؟
نایت: بدیهی است.
نویسنده: فقط پول مطرح نیست، بلکه شخصیت مهم‌تر می‌باشد.
نایت: خیر، ما مبلغ کلانی پیشنهاد کردیم. بازیکنان خوب زیاد بودند، اما بازیکنان عالی آن‌قدر زیاد نیستند. ما فکر کردیم احتمال اینکه او بازیکنی عالی باشد، زیاد است. بدیهی است او بیش از آنچه ما تصور می‌کردیم درخشید. نخستین کفش‌هایی که برای او در نظر گرفتیم و توجه بسیاری را جلب کرد، قرمز و مشکی و سفید بود. یعنی کفش‌ها، سه رنگ اصلی را داشتند.
البته او بازیکن فوق‌العاده‌ای بود. پرش‌های او، سرعت پرتاب و تمام حرکات او عالی بودند. ضمن اینکه هم خوش‌تیپ بود و هم خوب صحبت می‌کرد. البته که کفش‌ها هم خیلی چشمگیر بودند.
دیوید استرن، مدیر ان‌بی‌ای خیلی به ما لطف داشت. او استفاده از این کفش را در ان‌بی‌ای ممنوع کرد! ما نیز تبلیغات بزرگی با این مضمون منتشر کردیم: «در ان‌بی‌ای ممنوع شد!» و پس از آن هر کودکی خواستار کفش‌های ما شد.
نویسنده: بیشتر از دو دهه است که مایکل جردن دیگر در لیگ بسکتبال بازی نمی‌کند. اما فکر می‌کنم آن کفش‌ها شاید هنوز پرفروش‌ترین کفش بسکتبال شما باشد. علتش چیست؟
نایت: وقتی مایکل جردن از بازی بسکتبال بازنشسته شد، میزان فروش کفش مدل جردن ما ۷۰۰ میلیون دلار بود. مدل کفش او در حال حاضر به یک برند تبدیل شده و میزان فروش مدل جردن در حال حاضر ۳ میلیارد دلار می‌باشد. الآن خیلی از بچه‌ها او را خوب می‌شناسند و می‌دانند او رکوردهای ثبت شده دارد. کفش‌های او برند شده است. در حالی که در ابتدای کار، او فقط قصد حمایت از ما را داشت.
نویسنده: آیا وقتی کفش‌های او را می‌پوشید، می‌توانید بیشتر بپرید؟ در مورد من اینکه صادق نمی‌باشد، نظر شما چیست؟
نایت: فکر می‌کنم بتوانی.
نویسنده: بالاترین موفقیت شما در زندگی شغلی‌تان، زمانی بود که نایک شرکت سهامی عام شد، یا زمانی که به موفقیت الآن رسید؟ بهترین لحظه یا بهترین خاطره‌ای که دارید چه بوده؟
نایت: من نایک را به‌عنوان اثر هنری خودم می‌دانم. کل این تصویر، برای من ارزشمند است.
نویسنده: کمی در مورد موضوع رهبری صحبت کنیم. آیا شما با خصلت رهبری متولد شدید یا خصلت رهبری از طریق ژنتیک به شما منتقل شده، یا با آموزش رهبر شده‌اید؟ در واقع پرسش من این است که چه عاملی از انسان یک رهبر بزرگ می‌سازد؟
نایت: هالیوود وقتی می‌خواهد ظاهر یک رهبر را به تصویر بکشد، او را فردی بلندقامت، خوش‌تیپ و با ظاهری قوی معرفی می‌کند. در حالی که بیشتر اوقات، رهبران واقعی ظاهری غیر از این دارند. مهم‌ترین نکته این است که رهبران بزرگ می‌خواهند که به این موقعیت دست بیابند. اما شکل و قد و قواره آن‌ها گوناگون می‌باشد. به نظر من یک درس یا نکته خاص برای رهبری وجود ندارد.
نویسنده: شهرت شما به خاطر عینک آفتابی‌ای است که استفاده می‌کنید. از شما ممنون هستم که در این مصاحبه از این عینک استفاده نکردید. آیا علت استفاده شما از این عینک به خاطر این است که خجالتی هستید؟ یا صرفاً مایل نیستید مردم شما را ببینند؟
نایت: من از لنز تماسی استفاده می‌کنم که باعث می‌شود نور آفتاب درخشش بهتری داشته باشد. در عین حال، استفاده دائمی من از عینک به این دلیل است که آینده را درخشان‌تر می‌بینم.
Interview series with successful leaders
Interview with Phil Knight
Founder and one of the prominet and retired managers of Nike company
Part 3
Published in Harvard Business Journal
