سری مصاحبه با رهبران موفق
مصاحبه با وارن بافت
بنیان‌گذار و مدیرعامل شرکت برکشایر هاتاوی
قسمت پنجم
منتشر شده در مجله کسبوکار هاروارد
نویسنده: اگر شخصی از راه برسد و قیمتی بالاتر از قیمت شما بدهد، آیا قیمت پیشنهادی خودتان را افزایش می‌دهید؟ یا معمولاً وارد چنین جنگی نمی‌شوید؟
وارن: فکر نمی‌کنم چنین چیزی هیچ‌وقت پیش آمده باشد. شاید خیلی خیلی وقت پیش.
نویسنده: در دوران رکود بزرگ مالی، بسیاری از مردم از نظر مالی دچار مشکل شدند. برخی از شرکت‌ها نیز برای دریافت کمک به سراغ شما آمدند. آیا هربار که معامله‌ای انجام دادید، به نفع شما تمام شد؟
وارن: اوضاع جهانی بر شرکت‌ها تأثیر می‌گذارد و مردم هم تحت تأثیر قرار می‌گیرند.
نویسنده: امروزه خوشبختانه در وضعیت رکود نیستیم و حدود هفت سال می‌باشد که از رکود خبری نیست. البته تقریباً هر هفت سال، رکود اقتصادی را تجربه کرده‌ایم. آیا تصور می‌کنید احتمال بهبود اقتصادی در چند سال آینده وجود دارد؟ ارزیابی شما از اوضاع اقتصادی چیست؟ (این مصاحبه چهار سال قبل از همه‌گیری ویروس کرونا در سال ۲۰۲۰ و نتایج بد اقتصادی ناشی از آن انجام شد.)
وارن: به نظرم هیچ‌کس خوشبخت‌تر از بچه‌ای نیست که امروز در ایالات متحده به دنیا می‌آید. آینده اقتصادی ایالات متحده محشر است؛ آینده اقتصادی خوبی در انتظار جهان می‌باشد. نمی‌دانم فردا یا ماه بعد یا یک سال دیگر چه اتفاقی قرار است بیفتد، اما می‌دانم که ۱۰ و ۲۰ و ۳۰ سال دیگر، مردم در ایالات متحده بسیار زندگی بهتری خواهند داشت.
نویسنده: شما بارها گفته‌اید که اگر جای دیگری متولد می‌شدید، شاید به این اندازه موفق و خوشبخت نبودید. آیا همچنان بر این باورید که بهترین مکان در جهان برای سرمایه‌گذاری ایالات متحده می‌باشد؟
وارن: از نظر من، بهترین مکان همین‌جاست. از سال ۱۷۷۶، هرکسی که جایگاه و موقعیت آمریکا را دست‌کم گرفته، پشیمان شده.
نویسنده: در یکی دو سال گذشته، رشد اقتصادی ما حدود ۲ درصد کمتر بوده. آیا فکر می‌کنید در آینده به رشد ۳ درصدی و ۴ درصدی و ۵ درصدی برسیم؟
وارن: شاید چند سال طول بکشد، اما اگر رشد جمعیت کمی کمتر از ۱ درصد باشد، ۲ درصد رشد اقتصادی یعنی در یک نسل -می‌شود گفت در ۲۵ سال- شاید ۱۸ هزار یا ۱۹ هزار دلار به سرانه تولید ناخالص داخلی اضافه شود. یعنی برای یک خانواده چهار نفره، ۷۵ هزار دلار. پس تازه اول کار هستیم.
اگر اقتصاد پررونقی داشته باشیم، که ما پررونق‌ترین اقتصادی را داشته‌ایم که جهان تا به حال دیده، و مدام به اضافه کردن سود به سرمایه اصلی ادامه بدهیم، ۲۰ سال دیگر وضع زندگی مردم بسیار بهتر از حالا خواهد شد.
نویسنده: در سال‌های اخیر، رؤسای جمهور ایالات متحده از شما توصیه و رهنمود خواسته‌اند. رئیس جمهور آینده نیز هر کسی که باشد مایل خواهد بود تا از رهنمودهای شما استفاده کند. توصیه‌های شما به رئیس جمهور آینده برای اینکه رشد اقتصادی ما بهتر از وضعیت فعلی شود، چه خواهد بود؟ آیا توصیه خاصی دارید؟
وارن: بستگی به موقعیت زمانی‌ای که از من درخواست اظهارنظر می‌شود دارد. اگر با من تماس بگیرند، دو نکته را به آن‌ها خواهم گفت:
نخست، خواهم گفت که ما دارای بهترین امکانات و موقعیت اقتصادی‌ای هستیم که جهان تاکنون به خود دیده. ما دارای سیستمی هستیم که از استعدادها و توانمندی‌های انسان‌ها به نحوی استفاده می‌کند که هر یک از ما می‌توانیم وضعی بهتر از جان راکفلر، که در زمان تولد من ثروتمندترین مرد جهان بود، داشته باشیم. باید مراقب باشیم تا فرصت‌ها از دست نروند.
نکته دوم اینکه، در کشوری با این ثروت هرکس که مایل باشد هفته‌ای ۴۰ ساعت کار کند، باید زندگی آبرومندی داشته باشد. البته منظورم این نیست که همه‌چیز باید برابر باشد. می‌خواهیم کاری کنیم تا مرغ تخم طلا بیشتر و بیشتر تخم کند و می‌خواهیم مطمئن شویم که این تخم‌ها طوری توزیع شوند که هرکس که مایل باشد هفته‌ای ۴۰ ساعت کار کند، خودش و خانواده‌اش زندگی آبرومندی داشته باشند.
نویسنده: حدس می‌زنم منشی شما یکی از مشهورترین منشی‌های جهان باشد؛ چراکه گفته‌اید منشی شما بیش از خود شما مالیات پرداخت می‌کند.
وارن: بله، همچنان مالیات بر حقوق وی پرداخت می‌شود.
نویسنده: پس شما با تغییر آن موافق هستید.
وارن: بله. چند سال پیش شخصی -غیر از رئیس جمهور- از کاخ سفید تماس گرفت و گفت دیدگاه‌های من را درمورد مالیات‌ها خوانده‌اند. آن‌ها گفتند: «آیا اشکالی دارد مالیاتی به نام شما ثبت شود؟» گفتم: «اگر تمام بیماری‌ها از بین رفته‌اند، من مالیات را می‌پذیرم.»
اما واقعاً بر این باورم که هرکس که درآمد سالانه چندین میلیونی دارد، باید یک مالیات حقوق و درآمد ترکیبی بدهد که حداقل ۳۰ درصد باشد. در دفترم، به جز خودم، همه به همین اندازه مالیات می‌دهند.
نویسنده: درحالی که پدر شما طرفدار سرسخت جمهوری‌خواهان بود، چطور شد که شما طرفدار حزب دموکرات شده‌اید و خیلی محافظه‌کارانه زندگی می‌کنید؟
وارن: حقوق شهروندی مهم‌تر از هر چیزی می‌باشد. وقتی دوازده یا سیزده ساله بودم و به دبیرستان می‌رفتم به این موضوع فکر نمی‌کردم. چند صد متر آن طرف‌تر مدرسه‌ای مخصوص سیاه‌پوستان وجود داشت. هیچ‌وقت متوجه نشدم زندگی دیگران چگونه است. وقتی با مسائل جهان بیشتر آشنا شدم، به این نتیجه رسیدم که مسائل زیادی وجود دارند که ناعادلانه هستند و به نظر می‌رسید دموکرات‌ها اندکی به این موضوع توجه دارند.
نویسنده: امروزه، تقریبا هرکسی که کسبوکار برایش مهم است، شما را به خاطر سرمایه‌گذاری‌هایتان، شرکتی که درست کردید، دوستی و شوخ‌طبعی‌ای که دارید تحسین می‌کند. دوست دارید برای آینده چه میراثی به‌جا بگذارید؟
وارن: همیشه مایل بودم عمر زیادی داشته باشم. تدریس و آموزش را دوست دارم، معلم خوبی بوده‌ام و هر سال دانشجویان زیادی دارم که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند؛ من از تدریس لذت می‌برم.
نویسنده: آیا کاری هست که هنوز انجام نداده باشید و دوست داشته باشید انجامش دهید؟ جایی که نرفته باشید و دوست داشته باشید بروید؟
وارن: خیر، می‌دانید که اگر مایل به انجام دادن کاری باشم، آن را انجام می‌دهم. برای من زمان اهمیت دارد، نه پول. پول برای دیگران خیلی اهمیت دارد، اما برای من اینطور نیست. تأسيس ميثاق بخشش به همین دلیل می‌باشد.
نویسنده: چه انگیزه‌ای باعث می‌شود شما همچنان به مدیریت شرکت بپردازید، درحالی که افراد هم‌سن و سال شما به تفریح و استراحت می‌پردازند؟
وارن: من تمام روز با افرادی که آن‌ها را دوست دارم در ارتباط هستم. چه چیزی بهتر از این.
نویسنده: پس می‌خواهید به همین شکل ادامه دهید.
وارن: تا وقتی‌که ذهنم به درستی کار کند.
نویسنده: شاید جانشین یا وارث شما زمانی تعیین شود که شما قادر به ادامه کار نباشید. آیا جانشین خود را مشخص کرده‌اید؟
وارن: جانشین من برای تمام اعضای هیئت‌مدیره شرکت برکشایر مشخص می‌باشد. تمام اعضا می‌دانند شبی که من بمیرم، فردای آن چه باید انجام دهند.
نویسنده: که اینطور. بزرگ‌ترین لذت شما در زندگی، به‌جز مصاحبه‌هایی این‌چنین، چه چیزی می‌باشد؟ تحقیق درمورد شرکت‌های جدید، سرمایه‌گذاری و یا کمک مالی؟ چه چیزی بیشتر از همه برایتان لذت‌بخش می‌باشد؟ نوه‌هایتان؟
وارن: از همه کارهایی که گفتید لذت می‌برم، اما واقعیت این است که تلقی من از برکشایر هاتاوی مانند تلقی نقاش از نقاشی خود است، با این تفاوت که از نظر من بوم نقاشی بی‌نهایت می‌باشد. در برکشایر خط پایانی وجود ندارد. مانند بازی ی می‌باشد که می‌توانید دائم به بازی ادامه دهید. به مرور زمان، این افراد فوق‌العاده را گرد هم آورده‌ام که بسیاری از آن‌ها دوستان خود من هستند. آن‌ها باعث می‌شوند زندگی برای من آسان شود.
نویسنده: پس، از کاری که می‌کنید خیلی راضی هستید و امکان نداشت از این خوشحال‌تر باشید و همچنان هر روز صبح با خوشحالی و رضایت به سر کار می‌روید.
وارن: کاملا.
نویسنده: آیا برای جوانانی که بخواهند از شما الگوبرداری کنند، توصیه خاصی دارید؟
وارن: به دنبال شغلی باشید که حتی اگر نیازی هم به آن نداشتید، آن را رها نکنید. شما فقط یک‌بار فرصت زندگی کردن دارید. قرار نیست در زندگی چشم‌بسته حرکت کنید.
مهم‌تر از میزان درآمد، انتخاب فرد مناسب برای زندگی و نیز انتخاب شغلی است که اگر نیازی هم به پول نداشتید، آن شغل را ادامه دهید. من بیش از پنجاه سال است که چنین شغلی دارم. خوشبختی من این بود که خیلی زود کاری را پیدا کردم که موردعلاقه من بود.
به خاطر میزان درآمد فعلی یا ماه آینده‌تان، تن به کاری ندهید که علاقه‌ای به آن ندارید. وقتی به من پیشنهاد شد برای بن گراهام کار کنم، گفتم: «من برایتان رایگان کار می‌کنم.» به دنبال شغلی باشید که به آن عشق بورزید.
Interview series with successful leaders
Interview with Warren Buffett
Founder and CEO of Berkshire Hathaway
Part 5
Published in Harvard Business Journal
